Wypadanie włosów po COVID-19 i infekcjach wirusowych

Dlaczego włosy po przejściu zakażenia koronawirusem i innych infekcjach wirusowych wypadają?

Problemy z włosami u każdego, bez względu na płeć i wiek, mogą być jednym z długoterminowych objawów po różnych chorobach, m.in. po infekcjach wirusowych. Większość z nas ma mniej lub więcej hormono-zależną i receptoro-wrażliwą skórę głowy, a dokładniej jej szczytową część. Skóra głowy i włosy, które wyrastają z mieszków, są jednym z markerów naszego zdrowia i często jak dosłowny papierek lakmusowy sygnalizują nam, a często wręcz alarmują o wielkości problemu – chorób naszego organizmu.

Podczas choroby nasze ciało walczy z patogenem i korzysta z rezerw, sięgając np. po ważne białko - FERRYTYNĘ, pełniącą rolę swoistego magazynu żelaza w naszych tkankach. Bardzo często nasilają się w osłabionym organizmie inne objawy, na które wcześniej nie zwracaliśmy uwagi. Jest to tzw. zespół nakładania, który często utrudnia konkretną diagnozę.

Dlatego, jeśli:

•umiejętnie wprowadzamy profilaktykę,

•wzmacniamy się przed jesiennym i zimowym przesileniem,

•dbamy o dobrą kondycję fizyczną, samopoczucie i odpowiednie odżywianie

•troszczymy się o skórę głowy i włosy,

to nawet jak zachorujemy, przebieg będzie o wiele łagodniejszy, a skutki mniej widoczne i mniej dotkliwe.

Niezależnie od tego, czy to jest problem ogólnoustrojowy, czy ograniczony do skóry, zawsze potwierdzi nam to wnikliwa diagnostyka przyczynowa. Ogromne znaczenie przy ocenie stanu skóry głowy

i włosów ma różnicowanie podczas konsultacji przypadków łysienia bliznowaciejącego oraz niebliznowaciejącego. Jest to kryterium, które zaważy na dalszym postępowaniu pielęgnacyjnym, zabiegowym, terapeutycznym i leczniczym.

Jaki czas po przejściu infekcji wirusowej włosy mogą zacząć wypadać?

Sezonowe infekcje, czyli jesienne i wiosenne grypy zawsze niosły ze sobą zwiększone ryzyko różnych powikłań i objawów, takich jak m.in. wypadanie włosów, przerzedzenia, a nawet łysienia połączone

z dermatozami. Z kolei gorączka, stan zapalny, stres, okres poporodowy, operacje (narkoza) mogą być przyczyną telogenowego wypadania włosów. Wszystkie stanowią wyzwanie regeneracyjne dla organizmu. Podczas wypadania włosów lub łysienia, wsparcia terapeutycznego udziela trycholog lub dermatolog.

Nasilenie problematyki związanej z wypadaniem włosów, przerzedzaniem lub nawet łysieniem występuje przeważnie od ok. 2-3 miesiące po czynniku wywoławczym. Wszystko zależy od tego, w jakim stanie jest nasz organizm od początku infekcji wirusowej, bakteryjnej oraz w czasie trwania choroby.

Zależy również od odpowiedzi udzielonych na pytania:

-czy leczenie zostało dobrze dobrane?

-czy pacjent zastosował się do zaleceń?

-wyleżał chorobę?

czy dał sobie możliwość regeneracji i czas na nią?

Od blisko trzydziestu lat mojej praktyki zawodowej obserwuję zwiększone ryzyko wypadania włosów po przebytych chorobach sezonowych. W ostatnich dwóch latach jest znaczące nasilenie się problematyki związanej z włosami, w szczególności u kobiet niezależnie od ich wieku.

Najważniejsza jest SKÓRA (głowy) będąca integralną częścią naszego ciała, gdzie z mniej więcej 150 000 mieszków włosowych cyklicznie, przez całe nasze życie wyrastają WŁOSY. Jeden cykl wymiany fizjologicznej włosów trwa około 3-7 lat. Kolejne fazy mają swoje nazwy:

•Pierwsza, początkowa to egzogen, w którym tworzy się nowy zalążek włosa w mieszku przy brodawce włosowej.

•Faza następująca po nim to anagen i jest to najdłuższa faza wzrostu włosa.

•Katagen to krótka faza przejściowa starzejącej się jednostki włosowej, która kończy fazę jego wzrostu.

•Telogen to faza obumierania.

•Czasami występuje faza kenogen, która niestety jest procesem zabliźniania się mieszka włosowego, a właściwie brodawki włosowej, podczas której dochodzi do nieodwracalnego obumierania i zaniku mieszków.

Długość, jakość i ilość tych cykli włosowych zależy od płci, rasy, wieku i predyspozycji indywidualnych człowieka, a także od stanu zdrowia, dobrostanu – równowagi naszego organizmu.

Każdy z nas może mieć inne objawy występujące w różnych fazach choroby.

Jakie badania wykonać w takim przypadku? Czy udać się do trychologa?

Włosy to objaw, a przyczyna tkwi w naszym wnętrzu, czyli w organizmie. Z tej przyczyny kwestia trychologiczna powinna pozostawać zawsze na drugim miejscu, a najważniejsze jest zdrowie!

Kobiety częściej niż mężczyźni stosują restrykcyjne diety, farbują, suszą, prostują włosy. To wszystko wpływa na jakość włosa. Niestety, po przebytych chorobach obserwują ścieńczenie włosów na objętości łodygi wraz z utratą połysku. Najlepiej można to zaobserwować na włosach naturalnych, niefarbowanych, czyli najbardziej wiarygodny stan. Włosy poddane chemii fryzjerskiej odzwierciedlają bardziej jakość użytych preparatów i zastosowanych technik, więc często do diagnozy nadaje się tylko odrost przy skórze.

Obecny czas pełen pogrypowych chorób i ogromnego stresu, który nas otacza, spowodował wzrost problematyki objawiającej się nasileniem wypadania i łysienia telogenowego, jako długotrwałego skutku pochorobowego. Należy jednak odróżnić te oznaki od współistniejących chorób i przewlekłych i autoimmunologicznych, które dają podobne objawy, czyli m.in. od nadczynności lub niedoczynności tarczycy, cukrzycy typu I i II, niedokrwistości i itp. Rzeczą oczywistą jest, że u osób dotkniętych tymi i innymi chorobami przewlekłymi, zażywającymi na stałe lekarstwa, nasilenie będzie większe.

Kobiety są bardziej narażone na te choroby.

Jakie badania wykonać?

Z całą pewnością należy wykonać USG z opisem tarczycy, naszego silnika. Dobrze jest sprawdzić w badaniu krwi poziom TSH i jeśli są zmiany w USG, należy zwrócić się do endokrynolog, który zleci pogłębioną diagnostykę hormonalną Przy okazji, będąc u radiologa lub endokrynologa, poprosić o USG jamy brzusznej. Po przebytej grypie wskazana jest kontrola płuc, więc RTG klatki piersiowej. Osobom borykającym się z problemami dziąseł i uzębienia zaleca się wykonanie zdjęcia panoramicznego zębów i wizytę u stomatologa..

Zalecane badania z krwi to: morfologia z rozmazem, TSH, HbA1c, Kreatynina, Mocznik z GFR, próby wątrobowe, Fe, Ferrytyna, Homocysteina, Estradiol, Prolaktyna, DHEA-S.

Jeśli stosowana jest antykoncepcja hormonalna u kobiet, bądź leczenie hormonalne u mężczyzn, nie wykonujemy estradiolu i prolaktyny. Jeśli chcemy upewnić się, czy aby na pewno przerzedzenie, wypadanie lub łysienie jest o podłożu androgennym, można dodatkowo sprawdzić parametr DHT.

Warto także wspomnieć o nikotynizmie – to uzależnienie psychoaktywne, choroba, która prowadzi do przewlekłego zatrucia organizmu. Wiemy, że najbardziej narażone są płuca i palaczowi grozi przewlekła obturacyjna choroba Płuc (POChP). W obecnej sytuacji nasilenia infekcji grypowych dominują choroby górnych dróg oddechowych – płuc, oskrzeli. U osób palących obserwuje się wzrost powikłań po przebytej chorobie. Nikotynizm szkodzi wielokierunkowo, ale drugorzędnie oddziaływuje na stanu włosów (skóry głowy). Problematyka dotyczy również palenia biernego, czyli przebywania z palaczami w jednym pomieszczeniu. Najgorszym czynnikiem jest zagrożenie dla układu krążenia - niedokrwienie i obkurczanie mikro naczyń krwionośnych ogólnoustrojowo. W takiej sytuacji nasze mieszki włosowe mają ograniczoną możliwość pozyskania substancji odżywczych, które powinny dotrzeć do brodawki włosa.

Czy dieta i suplementacja mogą pomóc w przypadku wypadających po covidzie włosów? Jakie składniki powinien zawierać suplement na wzmocnienie włosów po przebytym COVIDZIE/infekcji wirusowej? Czy można przyjmować suplementy na wzmocnienie włosów już w trakcie przechodzenia infekcji/profilaktycznie?

Choroby mogą nie tylko osłabić, ale i wyniszczyć organizm, który wymaga regeneracji i uzupełniania niedoborów. Składniki odżywcze i witaminy najlepiej dostarczać w pożywieniu, ale również wspierać się suplementacją w postaci witamin głównie z grupy B, A+E, koenzymu Q10, magnezu, żelaza, cynku, selenu (jeżeli jest niedobór), miedzi. Systematyczna suplementacja poprawia jakość skóry, paznokci, hamuje wypadanie włosów, wspomaga pojawianie się nowych włosów oraz przyczynia się do wzrostu grubości łodygi włosów.

Często zalecam Pacjentom wykonanie prostego i niedrogiego badania analizy pierwiastkowej z włosów, które personalnie określa ilości i proporcje, nadmiary i niedobory naszego organizmu.

Wynik wskazuje nam tendencje zdrowotne, czym i w jakich ilościach uzupełniać niedobory oraz podaje propozycje żywieniowe.

Już od urodzenia ogromnie ważną dla naszego organizmu jest witamina D3. W Europie Środkowej, m.in. w Polsce, bardzo często występuje jej deficyt. W każdym laboratorium możliwe jest oznaczanie poziomu metabolitu z krwi w badaniu D3 25(OH)total. Na podstawie wyniku lekarz zaleca odpowiednie dawki D3 łączone z K2. Niedobór witaminy D, a tak naprawdę steroidowego hormonu zwanego cholekalcyferolem powoduje wzrost ryzyka rozwoju chorób przewlekłych. Na dzień dzisiejszy istnieje dużo dowodów świadczących o tym, że witamina D oprócz udziału w homeostazie wapnia oraz metabolizmie kości, jest niezmiernie istotnym czynnikiem regulującym odporność naszej skóry.

Dbając o swój organizm jednocześnie dbamy o swoją skórę. Witamina D jest też istotnym czynnikiem, który wpływa na procesy biologicznego odnawiania się naszego naskórka (fizjologiczne złuszczanie).

Nasz POKARM zawsze – nie tylko podczas problemów ze skórą i włosami – to przede wszystkim zdrowe jedzenie. Jeśli chcemy uniknąć wielu chorób, pamiętajmy o najważniejszych źródłach minerałów i witamin w naszym codziennym pożywieniu.

Zmiana diety i nabranie dobrych nawyków żywieniowych poprawi kondycję całego organizmu,

ale nie zdoła całkowicie wyeliminować lub zahamować różnych procesów łysienia. Mimo to istnieją pewne produkty żywieniowe, suplementacja, które w znacznym stopniu mogą spowolnić łysienie.

Dobierajmy produkty zawierające witaminy i minerały, które wpływają na naszą gospodarkę hormonalną pomagając zachować zdrowe i mocne włosy. Witaminy dominujące w zapobieganiu wypadaniu włosów to B, E i D.

Dlaczego?

•Wit. D jest istotnym czynnikiem regulującym odporność naszej skóry. W największym stopniu pozyskiwana jest dzięki słońcu, dlatego warto jak najczęściej wystawiać się na jego działanie. Oprócz tego wit. D można znaleźć w niektórych płatkach zbożowych, w nabiale, rybach, wątrobie.

•U osób tracących włosy występują często niedobory witamin z grupy B. U mężczyzn łysiejących szczególnie witaminy B6. W naturalny sposób możemy ją pozyskać jedząc orzechy, marchewkę, fasolę, groszek i różne otręby. W miarę możliwości powinny być jak najmniej przetworzone i przygotowywane w domu.

•Natomiast witamina E bierze udział w wielu ważnych procesach naszego organizmu. Szczególnie wpływa na procesy gonadotropowe i krążenie krwi. Jest to ważne dla skóry głowy hormono-zależnej i receptoro-wrażliwej, gdyż poprawiając ukrwienie skóry głowy stymuluje wzrost włosów. Najwięcej wit. E znajdziemy w pełnoziarnistych produktach zbożowych, kaszach, nasionach, pestkach (dynia, słonecznik, sezam) migdałach, szpinaku, orzeszkach i brokułach.

•Minerały wspomagające podczas procesu wzrastania włosów to przede wszystkim dwutlenek krzemu niezbędnych w zapobieganiu łysieniu i umożliwiający przyswajanie innych minerałów jak cynk, żelazo i jakże istotny jod. Źródłem dwutlenku krzemu są algi i powszechny owies, proso czyli jagły, jęczmień. Jod jest bardzo ważny w efektywnym funkcjonowaniu naszej tarczycy, zapewnia spalanie kalorii, wzmacnia naszą odporność, ponadto zmniejsza ryzyko powstawania nowotworów, zapobiega wypadaniu włosów. Jod znajdziemy w krowim mleku, rybach i owocach morza, jajkach, produktach strączkowych i zbożowych. Zawarty jest także w soli kuchennej, ale nie jest to ten rodzaj jodu, jaki może pomagać w zapobieganiu łysienia. Cynk, na który nasze dzienne zapotrzebowanie wynosi ok. 100 mg, jest też antyoksydantem i znajdziemy go m.in. w mięsie, wątróbce, rybach, kaszy gryczanej, ciecierzycy, serze żółtym, orzechach nerkowca, pestkach dyni, słonecznika. Natomiast największym źródłem żelaza są: mięso, podroby (żelazo hemowe), jak również produkty zbożowe, ziarna, nasiona, orzechy (żelazo niehemowe).

Jakich kosmetyków używać i jak pielęgnować włosy po COVID? Czy są jakieś skuteczne zabiegi pomagające odzyskać witalność włosów?

Poprawa stanu zdrowia i uzupełnianie niedoborów suplementami wzmacnia przy okazji barierę naskórkową. Dlatego też ważne są informacje zawarte w ulotkach preparatów przeznaczonych do skóry głowy i włosów, w szczególności określenie ich przeznaczenia. Dotyczy to zarówno suplementów podawanych doustnie, jak i preparatów transdermalnych, czyli aplikowanych na skórę.

Jest znacząca różnica w stosowaniu profilaktycznym, przejściowym, okresowym lub terapeutycznym. Zupełnie inne podejście jest również podczas czynności pielęgnacyjnych związanych z włosami naturalnymi a farbowanymi/rozjaśnianymi, krótkimi a długimi, prostymi a kręconymi. Obecnie panuje moda na wielo kolorowość, jak np. tradycyjne pasemka, balayage, ombre, sombre, flamboyage, itd. Przy skórze głowy i tam gdzie jest naturalny odrost mamy do czynienia z naturą, a kilka cm dalej jest już struktura włosa zmieniona chemią fryzjerską, więc całkowicie odmienna. Poszczególne fragmenty włosów musimy traktować zatem inaczej.

Oto kilka ważnych wskazówek:

1.Przestrzeganie czasu nakładania, pozostawiania na skórze głowy, spłukiwania i zmywania preparatów ma swoją zasadność zarówno w technikach fryzjerskich, jak i podczas zabiegów terapeutycznych w trychologii.

2.Ważna jest kolejność stosowania produktów. W zależności od zaistniałego problemu ustalamy częstotliwość i ilość preparatów stosowanych na skórę głowy i włosy.

3.Z całą pewnością, bez względu na wiek i płeć, skórę głowy oczyszczamy systematycznie w zależności od potrzeb. To, kto ma oczyszczać i jak często, jest w stanie ocenić tylko trycholog-dermatolog, posiadający wiedzę i dermatoskop.

Oczyszczenie skóry to przygotowanie, które spowoduje zwiększenie wchłaniania substancji dobroczynnych zawartych w preparatach, szczególnie ekstraktach, szamponach, masce, ampułkach, lotonach. Każdy preparat ma swoją specyfikę.

4.Jeśli borykamy się z poważnym problem skórnym (dermatozą), jako wsparcie leczenia dermatologicznego stosujemy zabiegi trychologiczne.

5.Kolejną ważną czynnością jest mycie szamponem. Po przeważnie dwukrotnym umyciu głowy (włosy zawsze traktujemy jakby przy okazji) i dokładnym spłukaniu szamponu, ważne jest,

by odżywić skórę. Doskonała jest maska do skóry głowy, która nawilża nie przetłuszczając. Zawiera ona wiele bogatych odżywczo substancji. Warto przynajmniej raz w tygodniu nakładać ją na kilka minut. Przy dłuższych włosach - szczególnie w przypadku włosów farbowanych

i rozjaśnianych - należy przeciągnąć ją na końce włosów, a nawet wykonać kompres z folii (srebrna, przezroczysta). Maskę należy delikatnie wmasować ruchami kolistymi wcierając ją pod łuskę, czyli w kierunku przeciwnym do wzrostu włosa i zawinąć w folię. Można jeszcze przykryć głowę ręcznikiem lub uformować turban. W wyższej temperaturze maska lepiej wnika pod łuskę. Po 10-15 minutach spłukać letnią wodą, wtedy łuska zamknie się i włosy będą bardziej błyszczące.

Jakie wybrać zabiegi gabinetowe u specjalistów? Możemy spotkać się z propozycją zabiegów inwazyjnych typu mezoterapia, karboksyterapia, osocze bogatopłytkowe, fibryna lub zabiegów nieinwazyjnych, które są bardzo przyjemne i bezpieczne jak oxybrazja, infuzja tlenowa, elektroterapia, naświetlania. W domowych warunkach możemy stosować prądy D’arsonvala, elektroterapię, a nawet lasery LED. Wszystko zależy od danego przypadku, dlatego warto skonsultować ze specjalistą, który indywidualnie postawi diagnozę i zastosuje bezpieczną terapię wraz z zaleceniami pielęgnacyjnymi wykonywanymi w domu.

Powodów wypadania włosów jest wiele, mogą do nich należeć między innymi objawy post covidowe lub poinfekcyjne. Najczęściej jednak przyczyn łysienia należy doszukiwać się w reakcji na stres. Podłoże może być też hormonalne, ale szczegóły mogą tkwić również w naszym kodzie genetycznym. Zawsze jednak, gdy coś nas niepokoi, warto zwrócić się o pomoc do specjalisty i przebadać organizm, bo to najczęściej jako pierwsze włosy i skóra głowy manifestują nieprawidłowości. W każdym przypadku należy znaleźć przyczynę.

Więcej informacji o włosach, ich zdrowiu, pielęgnacji, a także więcej materiałów eksperckich

i naukowych, znajdziesz na  Facebooku VITAPIL® A jeśli jeszcze jakieś pytania dotyczące włosów chodzą Ci po głowie, koniecznie napisz do nas również za pośrednictwem  Facebooka VITAPIL®Odpowiemy z pomocą trychologa.

Kinga Jach-Skrzypczak – trycholog, asystentka medyczna chirurgii odtwórczej włosów, wykładowczyni TCE Trichology Clinical Education LNE, Collegium Cosmeticum UAM Poznań, UJ Kraków, prezeska ISAT/ICATA Międzynarodowego Stowarzyszenia Trichologii Klinicznej i Estetycznej